Politieke woordenboek Dronten

Politieke woordenboek Dronten

Politiek zonder moeilijke woorden

Iedereen kan meedoen – als je een beetje snapt waar het over gaat.

Politiek lijkt soms ingewikkeld, maar dat hoeft niet. Met dit woordenboek leggen we de belangrijkste begrippen uit die je in de gemeenteraad van Dronten tegenkomt – van serieuze commissies tot bijzondere moties. Zo begrijp je beter wat er speelt en kun je makkelijker meepraten en meedoen.

🏛️ Gemeenteraad en taken

  • Taken gemeenteraad – De raad bepaalt de grote lijnen van het beleid, neemt besluiten en controleert of het college zijn werk goed doet.

  • Dualisme – Sinds 2002 hebben raad en college ieder hun eigen taak: de raad beslist, het college voert uit.

  • Begroting – Jaarlijks plan waarin staat wat de gemeente gaat doen en wat dat kost.

  • Jaarrekening – Jaarlijks verslag waarin staat wat de gemeente echt gedaan heeft en hoeveel geld dat gekost heeft.

  • Structureel evenwicht – De gemeente mag niet blijvend meer uitgeven dan er binnenkomt. Een eenmalig verschil (incidenteel) kan soms wel, maar op de lange termijn moet het in balans zijn.

👥 Personen en functies

  • Burgemeester – Wordt niet gekozen door inwoners, maar benoemd door de koning, na advies van de gemeenteraad.

  • Wethouders – Worden voorgesteld door partijen in de raad en door de raad benoemd.

  • Fractievoorzitter – De leider van een politieke partij in de gemeenteraad.

  • Griffier – Geeft leiding aan de griffie en helpt de gemeenteraad bij vergaderingen en stukken.

  • Gemeentesecretaris – De hoogste ambtenaar. Hij of zij is de baas van alle ambtenaren en ondersteunt het college.

  • Werkgeversfunctie – De raad is werkgever van de griffie: de medewerkers worden door de raad aangesteld, beoordeeld en – indien nodig – ontslagen.

  • Vergoeding – Raadsleden en burgerraadsleden krijgen een bedrag voor hun werk in de raad.

⚖️ Politieke verhoudingen

  • Coalitieakkoord – Afspraken tussen de partijen die samen een meerderheid vormen en via het college uitvoering geven aan hun plannen.

  • Collegeprogramma – Uitwerking van het coalitieakkoord, opgesteld door het college van B&W.

  • Oppositie – Partijen die niet meebesturen, maar wél meedenken, voorstellen doen en kritisch controleren.

  • Minderheid – De raad neemt besluiten met meerderheid van stemmen, maar houdt altijd rekening met de minderheid.

🏢 Commissies en organen

  • Presidium – groep raadsleden die samen met de burgemeester de agenda en werkwijze van de raad bepaalt.

  • Auditcommissie – commissie die toezicht houdt op financiën, jaarrekening en begroting.

  • Rekenkamer – onafhankelijk commissie die namens de gemeenteraad onderzoekt of het beleid van de gemeente goed werkt of het geld doelmatig is besteed.

  • Griffie – het team dat de gemeenteraad ondersteunt en vergaderingen voorbereidt.

🗣️ Vergaderingen en besluitvorming

  • Raadsvergadering – bijeenkomst waarin de gemeenteraad besluiten neemt.

  • Commissievergadering – eerst beeldvormend (informatie), daarna oordeelsvormend (debat).

  • Amendement – voorstel om een besluit aan te passen.

  • Motie – uitspraak waarmee de raad het college een opdracht of boodschap meegeeft.

  • Stemmen met meerderheid – meer dan de helft moet voor zijn; er wordt rekening gehouden met de minderheid.

  • Initiatiefvoorstel – voorstel dat niet van het college komt, maar van een raadslid of fractie.

🗳️ Verkiezingen

  • Gemeenteraadsverkiezingen – Eens in de vier jaar kiezen inwoners de gemeenteraad.

  • Kandidatenlijst – Overzicht van alle mensen die namens een partij meedoen aan de verkiezingen.

  • Lijsttrekker – De eerste kandidaat op de lijst, vaak het gezicht van de partij in de campagne.

  • Lijstduwer – Bekende of betrokken inwoner onderaan de lijst die stemmen trekt, maar meestal geen zetel aanneemt.

  • Voorkeurstem – Een stem op een specifieke kandidaat. Met genoeg voorkeurstemmen kan iemand toch in de raad komen, ook al staat die laag op de lijst.

  • Coalitieakkoord – Afspraken tussen partijen die samen het college vormen.

  • Collegeprogramma – Uitwerking van het akkoord in plannen die het college gaat uitvoeren.

🏛️ Gemeentelijke organisatie

Taken van de gemeente

  • Inwoners en documenten – Houdt bij wie er wonen en geeft paspoorten, ID-kaarten en rijbewijzen uit.

  • Werk en inkomen – Verstrekt uitkeringen en helpt inwoners om (weer) aan het werk te gaan.

  • Zorg en ondersteuning – Biedt hulp en voorzieningen aan mensen met een beperking, mantelzorgers en vrijwilligers. Zorgt ook voor opvang en begeleiding bij problemen.

  • Jeugd en onderwijs – Ziet toe op schoolgang, ondersteunt ouders en zorgt voor huisvesting van scholen en kinderopvang.

  • Wonen en bouwen – Maakt bestemmingsplannen, houdt toezicht op bouwen en verbouwen, en werkt samen met woningcorporaties aan voldoende woonruimte.

  • Verkeer en infrastructuur – Legt wegen, fietspaden en voetpaden aan en onderhoudt ze. Zorgt voor een goede doorstroming en bereikbaarheid van bedrijventerreinen.

  • Leefbaarheid en voorzieningen – Geeft subsidies aan voorzieningen zoals zwembaden en bibliotheken. Richt openbare ruimte aantrekkelijk in en maakt plekken om elkaar te ontmoeten.

  • Veiligheid en orde – Zorgt voor openbare orde, veiligheid en toezicht.

  • Afval en milieu – Regelt afvalinzameling en stimuleert hergebruik en recycling.

Belangrijke documenten en besluiten

  • Verordening – Een officiële regel van de gemeenteraad, zoals de APV (Algemene Plaatselijke Verordening) met regels voor het dagelijks leven in de gemeente.

  • Raadsvoorstel – Een voorstel aan de gemeenteraad, vaak van het college, waar de raad een besluit over neemt.

  • Collegevoorstel – Een voorstel van het college van burgemeester en wethouders, meestal als voorbereiding op een raadsbesluit.

  • Perspectiefnota (kadernota) – Document waarin de hoofdlijnen van beleid (en financiën) voor de komende jaren worden vastgelegd.

  • Beleidsplan – Een plan waarin staat wat de gemeente wil bereiken op een bepaald onderwerp.

  • Programmabegroting – De jaarlijkse begroting, ingedeeld naar thema’s zoals zorg, veiligheid en leefbaarheid.

  • Jaarrekening – Het financiële verslag achteraf, waarin staat hoe geld is besteed.

  • Mandaat – Wanneer de raad of het college een bevoegdheid overdraagt aan een ambtenaar of bestuurder om namens hen een besluit te nemen.

 

🏛️ Bestuur en samenwerking

  • Gemeenteraad – Het hoogste orgaan binnen de gemeente. Neemt besluiten over beleid en controleert het college.

  • College van B&W – Bestaat uit de burgemeester en wethouders. Voert besluiten van de raad uit en bestuurt de gemeente dagelijks.

  • Burgemeester – Voorzitter van de gemeenteraad en het college. Verantwoordelijk voor openbare orde en veiligheid. Wordt benoemd door de Kroon, niet gekozen door inwoners.

  • Provincie Flevoland – Houdt toezicht op de gemeente en stelt regels op bijvoorbeeld financiën en ruimtelijke plannen.

  • Samenwerkingsverbanden – Dronten werkt samen met andere gemeenten, provincie of organisaties, bijvoorbeeld in de Regio Zwolle, voor economie, bereikbaarheid en arbeidsmarkt.

  • Gemeenschappelijke regelingen – Organisaties waarin meerdere gemeenten samenwerken, zoals:

    • Veiligheidsregio Flevoland (brandweer en rampenbestrijding)

    • Omgevingsdienst Flevoland & Gooi- en Vechtstreek (OFGV) (milieu, vergunningen en toezicht)

    • Het Flevolands Archief (HFA) (bewaring en toegankelijk maken van archieven)

    • GGD Flevoland (gezondheid, jeugdgezondheidszorg en crisisbestrijding)

🔍 Democratie en participatie

  • Inspreken – Iedereen kan bij commissievergaderingen het woord voeren over een onderwerp.

  • Participatie – De gemeente betrekt inwoners bij plannen en beleid. Soms gebeurt dit niet, bijvoorbeeld bij het vaststellen van leges en tarieven; die legt de gemeente direct aan de raad voor.

  • Transparantie – Agenda’s, vergaderstukken en besluiten zijn openbaar en te vinden op gemeenteraad.dronten.nl.

📌 Bijzonder en Drontens

  • 🥘 Motie Geldorp – “De kost gaat voor de bijt uit” – Bij zijn afscheid kreeg oud-griffier Geldorp een ludieke verrassing: de raad nam unaniem een motie aan om bij late vergaderingen bitterballen te serveren. Officieel heette die “De kost gaat voor de bijt uit”, maar sindsdien kent iedereen het als de Motie Geldorp.

  • 🌳 Dorpsvisie Swifterbant – Uniek in de gemeente Dronten: dorpen maken hun eigen toekomstplannen. In Swifterbant bepaalden inwoners, ondernemers en verenigingen zélf wat zij belangrijk vinden voor leefbaarheid en voorzieningen.

  • 🗣️ Debatcultuur – In Dronten wordt soms stevig gedebatteerd, maar altijd op de inhoud en praktisch gericht. Niet op de persoon, zoals vaak in Den Haag. Daarmee is de raad van Dronten een voorbeeld voor Nederland.

Politiek zonder woordenbrij

Lastig woord tegengekomen? Geen stress – ook raadsleden moeten soms even spieken in hun eigen woordenboek.

👉 Tip: Kom eens langs bij een vergadering. Je hoeft geen moeilijke woorden te kennen – stel je vraag gewoon zoals je hem denkt. Daar leren raadsleden vaak nóg meer van dan uit alle dikke documenten.

Laat je ons even weten dat je komt? Dan zorgen we dat iemand je ontvangt en wegwijs maakt.

Aanmelden

Let op: het lidmaatschap bedraagt €15,- per jaar

Na het invullen van de gegevens nemen wij contact met u op.

Wij hechten waarde aan uw privacy

We gebruiken cookies om uw ervaring te verbeteren, gepersonaliseerde advertenties of inhoud weer te geven en ons verkeer te analyseren. Door op "Alles accepteren" te klikken, stemt u in met ons gebruik van cookies. Klik ook op de knop Meer om meer gedetailleerde informatie, gebruiksvoorwaarden en privacybeleid te bekijken.